Xơ gan

Dấu hiệu và triệu chứng

Giai đoạn đầu bệnh có thể không biểu hiện bất kì dấu hiệu hoặc triệu chứng nào. Nhưng khi mô sẹo ngày càng thay thế mô lành và chức năng gan bị giảm sút, một số triệu chứng sau có thể xuất hiện:

• Chán ăn
• Sút cân
• Buồn nôn
• Xuất hiện các sao mạch hoặc xuất huyết dưới da
• Mệt mỏi
• Vàng da vàng mắt, nước tiểu sẫm màu
• Chảy máu từ các tính mạch bị ứ máu ở thực quản hoặc ruột
• Giảm ham muốn tình dục
• Có dịch trong ổ bụng (ascites)
• Ngứa bàn tay, bàn chân và cuối cùng là ngứa toàn cơ thể
• Phù chi dưới
• Các vẫn đề về tâm thần như lú lẫn, hay quên hoặc khó tập trung (bệnh não gan).

Nguyên nhân

Các nguyên nhân hay gặp nhất gây xơ gan gồm:

• Nghiện rượu
• Viêm gan virus B và C mạn tính
• Viêm gan tự miễn
• Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
• Một số bệnh di truyền như bệnh Wilson, bệnh nhiễm sắc tố sắt mô di truyền, bệnh xơ nang, thiếu alpha-1-antitrypsin
• Tắc hoặc viêm đường mật.
• Tiếp xúc dài ngày với chất độc.

Xét nghiệm và chẩn đoán

Trong giai đoạn đầu khám có thể thấy gan to và chắc. Nhưng khi xơ gan tiến triển, gan có thể teo nhỏ, khiến máu chảy ngược trở lại gây ra lách to.

Nếu nghi ngờ xơ gan, một số xét nghiệm sau có thể giúp chẩn đoán xác định:

• Xét nghiệm máu đo một số loại men gan để đánh giá mức độ tổn thương gan
• Xét nghiệm bilirubin trong máu và nước tiểu
• Siêu âm
• Chụp cắt lớp vi tính (CT)
• Chụp cộng hưởng từ
• Sinh thiết gan

Điều trị

Mặc dù tổn thương gan do xơ gan là không thể hồi phục được, song điều trị sẽ giúp ngăn ngừa tổn thương thêm và làm giảm biến chứng. Việc điều trị xơ gan thường phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.

Hiện nay tân dược chưa có thuốc đặc trị, trong khi đó các thuốc Đông dược lại chứng tỏ khả năng ngăn chặn xơ gan tuyệt vời. Nhưng cây thuốc kinh điển như Cúc gai, Nhó đông, Ráy gai được sử dụng rộng rãi và phổ biến tại nhiều quốc gia châu Á. Đặc biệt nhất phải kể đến cây Cà Gai leo. Các luận án tiến sỹ và đề tài cấp Quốc gia do các nhà khoa học dược Việt Nam thực hiên trên dược liệu này đã chứng minh khả năng phòng ngừa và ngăn chặn xơ gan rõ rệt, giảm hình thành các sợi colagen trong gan, tăng sinh tế bào gan mới và kháng tế bào u gan mạnh (Đề tài đã được chuyển giao và sản xuất sản phẩm Giải độc gan Tuệ Linh hiện bán rộng rãi tại các nhà thuốc trên toàn quốc)

Phòng bệnh

• Không uống quá nhiều rượu
• Phòng ngừa viêm gan C: sinh hoạt tình dục an toàn, không sử dụng ma tuý và thực hành an toàn khi tiêm chích.

Phòng ngừa viêm gan B: tiêm vaccin phòng viêm gan B, sinh hoạt tình dục an toàn, không dùng chung bơm kim tiêm.