Viêm dạ dày do vi khuẩn H.P lây nhiễm qua đường nào?

Vi khuẩn H.P hay Helicobacter pylori là nguyên nhân chính dẫn đến bệnh viêm loét dạ dày, tá tràng đặc biệt là ung thư dạ dày. Cùng tìm hiểu con đường lây nhiễm, cách chẩn đoán, chăm sóc người nhiễm vi khuẩn H.P trong bài viết này nhé!

Con đường lây nhiễm vi khuẩn H.P

Cho đến nay, việc chính xác bị nhiễm H.P như thế nào người ta cũng chưa biết rõ. Nhưng vi khuẩn H.P lây truyền từ người này sang người khác qua con đường trực tiếp qua miệng - miệng ở những thành viên trong gia đình và lây truyền qua phân, do thức ăn hoặc nước uống bị nhiễm bẩn.

Các ghi nhận cho thấy các vi khuẩn H.P đã được phát hiện có trong phân, nước bọt và trong cao răng của người. Có thể việc nhai cơm và mớm cơm cho con ở một số nước trong đó có Việt Nam trước đây cũng là nguyên nhân trực tiếp lây truyền H.P. Hoặc có thể lây từ người này qua người khác thông qua việc dùng chung các đồ vệ sinh cá nhân, răng miệng, dùng chung bát, đũa…

Ở các nước đã phát triển, việc vệ sinh chung rất tốt, thì lây truyền chủ yếu là từ các thành viên trong gia đình với nhau, còn các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam có thể lây truyền do mắc từ cộng đồng.

Vi khuẩn H.P là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng viêm loét dạ dày, tá tràng

Như vậy, có thể nói rằng môi trường sống được cho là lý tưởng nhất đối với vi khuẩn H.P chính là niêm mạc của dạ dày. Thực chất nó là một vi khuẩn kị khí, vì vậy nó chỉ tồn tại được ở trong môi trường thiếu oxy, đồng thời nó còn sản sinh ra catalase – một loại chất có khả năng phá hủy thành niêm mạc của dạ dày. Sống/sinh hoạt trong nơi đông người, khu vực có điều kiện vệ sinh, chăm sóc y tế, phòng dịch kém với nguồn nước bị ô nhiễm là những nguyên nhân gây nhiễm H.P.

Trên thực tế không phải người bệnh nào bị viêm dạ dày cũng bởi nguyên nhân từ sự tấn công của vi khuẩn H.P, tuy nhiên tỷ lệ bệnh có nguồn gốc từ vi khuẩn này thường được cho là phổ biến hơn cả. Ở Việt Nam, tỷ lệ nhiễm H.P khoảng 70-80% tùy theo từng nghiên cứu.

Các nghiên cứu cho thấy rằng nhiễm vi khuẩn H.P là nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm loét dạ dày, tá tràng mạn tính. Mặc dù vi khuẩn H.P rất dễ lây nhiễm qua nhiều con đường khác nhau, nhưng nếu biết cách phòng tránh hoàn toàn có thể tránh xa được loại vi khuẩn này.

Làm sao để biết mình nhiễm vi khuẩn H.P?

Các triệu chứng ở người nhiễm vi khuẩn H.P thường thầm lặng, không rõ ràng. Thông thường bệnh gây ra những cơn đau bụng vùng thượng vị, đầy bụng, khó tiêu, rối loạn phân,... Trong trường hợp gặp những cơn đau như vậy, tốt nhất nên đi thăm khám tại bệnh viện để biết được kết quả chính xác nhất.

Có nhiều cách giúp phát hiện có bị nhiễm vi khuẩn H.P trong dạ dày hay không, trong đó bác sĩ có thể chỉ định phương pháp qua nội soi dạ dày: sinh thiết cấy tìm vi khuẩn H.P, làm xét nghiệm giải phẫu bệnh tìm vi khuẩn H.P, làm test nhanh urease.

Xét nghiệm kháng thể IgG trong huyết thanh là một trong những phương pháp xác định H.P

Ngoài ra, các phương pháp không cần nội soi dạ dày để xác định H.P là test thở C13, C14, xét nghiệm kháng thể IgG trong huyết thanh, xét nghiệm kháng nguyên vi khuẩn H.P trong phân. Tổ chức Tiêu hóa thế giới khuyến cáo trong thực tiễn khám và điều trị H.P hay dùng hai phương pháp đo: test thở C13, C14 và làm test nhanh urease.

Có cần điều trị diệt vi khuẩn H.P ?

Nhiều người cho rằng cứ nhiễm vi khuẩn H.P là sẽ bị ung thư dạ dày. Tuy nhiên, vi khuẩn H.P là một trong những nguyên nhân dẫn đến ung thư dạ dày chứ không phải ai mắc vi khuẩn H.P cũng bị ung thư dạ dày.

Khi mắc vi khuẩn H.P, bệnh nhân có thể làm xét nghiệm vi khuẩn H.P thuộc nhóm có độc lực mang gen CagA hay không. Trên thực tế, tỷ lệ nhiễm H.P trong dân số chung lên đến 60 – 70%, nhưng chỉ có một tỷ lệ nhỏ bệnh nhân có triệu chứng và tổn thương trên nội soi, những bệnh nhân này mới cần thiết phải điều trị.

Các triệu chứng ở người nhiễm vi khuẩn H.P thường thầm lặng, không rõ ràng

Theo khuyến cáo những trường hợp dưới đây có nhiễm H.P thì cần điều trị tiêu diệt H.P:

- Người bị loét dạ dày; Loét hành tá tràng

- Người bị mắc chứng khó tiêu: Đầy bụng sau ăn, ăn nhanh no, nóng rát vùng thượng vị, đau vùng thượng vị

- Bị thiếu máu thiếu sắt

- Xuất huyết giảm tiểu cầu không không rõ căn nguyên

- Ung thư dạ dày muộn đã phẫu thuật

- Ung thư dạ dày sớm được cắt hớt (Endoscopic Mucosal Resection- EMR) hoặc cắt tách niêm mạc qua nội soi (Endoscopic Submucosal Dissection- ESD)

- Những người có bố, mẹ, anh em ruột bị ung thư dạ dày

- Khối u dạ dày: adenoma, polyp tăng sản, đã cắt hớt niêm mạc

- Viêm teo toàn bộ niêm mạc dạ dày

- Người làm ở môi trường có nguy cơ ung thư dạ dày: khai thác than, quặng….

Cách chăm sóc người nhiễm H.P dạ dày tại nhà

Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc thì chế độ ăn uống, sinh hoạt tại nhà cũng ảnh hưởng nhiều đến hiệu quả của quá trình điều trị H.P dạ dày. Dưới đây là một số cách chăm sóc và quản lý tình trạng  nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (H.P) dạ dày tại nhà:

- Tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế các thực phẩm gây kích thích axit dạ dày như gia vị cay, chất béo, cafein và cồn. Tăng cường tiêu thụ các thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt.

- Tránh thức ăn và đồ uống gây kích ứng: Tránh các thực phẩm và đồ uống có thể gây kích ứng dạ dày như thức ăn cay, đồ uống có gas, nước chanh và thực phẩm chứa chất acid cao.

- Kiểm soát stress: Stress có thể gây ra tình trạng dạ dày nhạy cảm và làm tăng triệu chứng H.P dạ dày. Hãy tìm các phương pháp giảm stress như yoga, thực hành mindfulness hoặc tập thể dục đều đặn để giảm stress.

- Điều chỉnh lịch trình ăn uống: Hãy ăn nhẹ và thường xuyên hơn, tránh ăn quá no hoặc đói. Ăn ít nhưng thường xuyên sẽ giúp giảm tác động lên dạ dày.

- Tránh hút thuốc và sử dụng đồ uống có cồn: Thuốc lá và cồn có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày và làm tăng nguy cơ viêm loét dạ dày. Hãy tránh hút thuốc và hạn chế các đồ uống cồn.

Tập thể dục, kiểm soát stress là cách quan trọng để chăm sóc và quản lý bệnh H.P dạ dày

Nếu phát hiện dạ dày bị nhiễm vi khuẩn H.P, người bệnh không nên quá lo lắng mà nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn và có phương án điều trị phù hợp. Điều trị vi khuẩn H.P kịp thời có thể ngăn ngừa tổn thương dạ dày và các vấn đề tiềm ẩn như viêm, loét và ung thư dạ dày.

Cách phòng ngừa nhiễm vi khuẩn H.P

Bạn có thể giảm nguy cơ nhiễm H.P nếu bạn:

- Uống nước sạch và sử dụng nước sạch trong quá trình chế biến thức ăn. (Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn sống ở những khu vực trên thế giới được biết là có nguồn nước bị ô nhiễm.)

- Rửa tay kỹ (20 giây) bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.

Nguồn: https://suckhoedoisong.vn/vi-khuan-hp-gay-viem-da-day-lay-qua-duong-nao-169240229150750203.htm

https://bookingcare.vn/cam-nang/hp-da-day-la-gi-trieu-chung-nguyen-nhan-va-cach-dieu-tri-hp-da-day-p3526.html

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21463-h-pylori-infection