Viêm da dị ứng tiếp xúc: Nguyên nhân, triệu chứng và nguyên tắc điều trị

Viêm da dị ứng tiếp xúc là tình trạng da liễu có thể gặp phải ở mọi lứa tuổi, từ trẻ nhỏ cho đến người lớn tuổi. Bệnh gây nhiều bất tiện trong đời sống, nếu không có cách kiểm soát còn có thể gây ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe.

Viêm da tiếp xúc là gì?

Viêm da tiếp xúc là phản ứng viêm cấp hoặc mạn tính của da khi da tiếp xúc với một số yếu tố trong môi trường. Viêm da tiếp xúc là bệnh thường gặp, chiếm 1,5 - 5,4% dân số thế giới. Bệnh gặp ở mọi lứa tuổi, mọi giới và mọi nghề khác nhau. Tổn thương của viêm da tiếp xúc là dát đỏ, mụn nước, có khi loét trợt hoại tử, ngứa. Bệnh tiến triển dai dẳng, hay tái phát nếu không phát hiện và loại trừ được dị nguyên.

Viêm da dị ứng tiếp xúc là gì?

Viêm da dị ứng tiếp xúc là phản ứng tăng nhạy cảm của da đối với các dị nguyên (có tới trên 3.700 dị nguyên đã được xác định gây viêm da dị ứng tiếp xúc ở người) thuộc loại phản ứng quá mẫn chậm. Viêm da dị ứng tiếp xúc  có thể xảy ra cấp tính gây đỏ da, phù nề và mụn nước với các mức độ khác nhau hoặc tiến triển mạn tính. 

Hình ảnh viêm da dị ứng tiếp xúc 

Nguyên nhân gây viêm da dị ứng tiếp xúc

Nguyên nhân là do da bị phơi nhiễm với các tác nhân hóa học, lý học, bao gồm các dị nguyên chính như sau:

- Họ kim loại: nickel, cobalt, chromates đồng.

- Họ thuốc bôi: chất màu, dung dịch dầu.

- Một số băng dính, chất dẻo, cao su.

- Thực vật.

- Ánh sáng.

Triệu chứng viêm da dị ứng tiếp xúc

Thương tổn cơ bản của viêm da dị ứng tiếp xúc phụ thuộc vào mức độ nặng, vị trí và thời gian bị bệnh. Viêm da dị ứng tiếp xúc  có thể cấp hoặc mạn tính. 

Viêm da dị ứng tiếp xúc  cấp tính là dát đỏ, ranh giới rõ, phù nề, trên mặt có mụn nước, sẩn, trường hợp phản ứng mạnh có bọng nước kết hợp lại với nhau thành mảng. Bọng nước vỡ để lại vết trợt tiết dịch và đóng vảy tiết. Cơ năng có ngứa. 

Viêm da dị ứng tiếp xúc  bán cấp là những mảng dát đỏ nhẹ, kích thước nhỏ, trên có vảy da khô, đôi khi kèm theo những đốm màu đỏ nhỏ hoặc những sẩn chắc, hình tròn. Khi tiến triển mạn tính thường có lichen hóa, da dày, nếp da sâu thành những đường kẻ song song hoặc hình thoi, bong vảy da cùng các sẩn vệ tinh, nhỏ, chắc, hình tròn, phẳng, những vết trầy xước, dát đỏ và nhiễm sắc tố.

Người bệnh cảm thấy ngứa ngáy khó chịu với những cục nổi mẩn đỏ trên da

Bệnh thường gặp ở người đã mẫn cảm với dị nguyên gây viêm da tiếp xúc. Khởi đầu, tại vị trí da tiếp xúc lại với dị nguyên (48 giờ trở lên) xuất hiện thương tổn. Về sau, mỗi khi tiếp xúc với dị nguyên thì thương tổn xuất hiện nhanh hơn. Đa số trường hợp thương tổn vượt qua giới hạn vùng da tiếp tiếp xúc với dị nguyên, có thể rải rác ở những nơi khác. 

Thương tổn thứ phát: mảng sẩn ngứa, dát đỏ lan tỏa và hơi thâm nhiễm ở xa thương tổn ban đầu, có tính đối xứng. Trên mặt các dát đỏ rải rác có các mụn nước nhỏ, hiếm hơn là hồng ban đa dạng, thương tổn hình huy hiệu. Trường hợp nhạy cảm có thể lan tỏa toàn thân. Nếu loại bỏ được nguyên nhân bệnh sẽ khỏi, khi tiếp xúc trở lại với dị nguyên cũ bệnh tái phát. Triệu chứng cơ năng: ngứa nhiều, có thể có cảm giác nhức nhối và đau nếu bệnh nặng.

Nguyên tắc điều trị viêm da dị ứng tiếp xúc

Tất cả các phương pháp điều trị triệu chứng sẽ bị thất bại nếu không loại bỏ được căn nguyên gây bệnh.

Viêm da dị ứng cấp tính, lan tỏa toàn thân có thể chỉ định corticoid toàn thân. Điều trị tại chỗ phụ thuộc vào giai đoạn của bệnh, thường sử dụng các chế phẩm có corticoid. 

Bệnh nhân không được tự ý dùng thuốc mà phải đến khám, chẩn đoán và điều trị tại các cơ sở y tế với thuốc và liều dùng cụ thể theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Phòng bệnh viêm da dị ứng tiếp xúc

Phòng bệnh viêm da dị ứng tiếp xúc  gồm nhiều biện pháp, đặc biệt đối với bệnh da nghề nghiệp. Các biện pháp dự phòng gồm: dự phòng tiên phát, thứ phát và dự phòng cơ địa. Cần mang găng tay phù hợp sẽ tránh hoặc giảm nhiều triệu chứng bệnh. Sử dụng kem bảo vệ có tác dụng tương đối tùy theo hoàn cảnh bị bệnh, có hiệu quả hơn đối với viêm da tiếp xúc kích ứng.

Viêm da dị ứng tiếp xúc là bệnh dễ mắc phải nhưng điều trị không quá khó khăn. Ngay khi nhận thấy các triệu chứng bệnh, hãy sớm tìm đến các cơ sở y tế gần nhất để khám và chữa bệnh.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Flucinar

THÀNH PHẦN:

Một tuýp 15g thuốc mỡ FLUCINAR chứa:

Hoạt chất: Fluocinolone acetonide... 3.75 mg

Tá dược: Propylene glycol, acid citric, wool fat, paraffin trắng mềm

CHỈ ĐỊNH:

- Viêm da tiết bã nhờn

- Vảy nến lâu năm

- Eczema do dị ứng tiếp xúc

- Ban đỏ đa hình

- Lupus ban đỏ

- Viêm da khô không nhiễm khuẩn

- Dày sừng và ngứa dai dẳng

- Mày đay do bệnh liken

- Liken phẳng

LIỀU LƯỢNG VÀ CÁCH DÙNG:

- Bôi một lượng thuốc nhỏ lên bề mặt vùng da bị nhiễm bệnh, không quá 1-2 lần/ngày

- Không băng kín vùng da bôi thuốc, trừ trường hợp vảy nến

- Không sử dụng liên tục quá 2 tuần

- Sử dụng trên mặt: không quá 1 tuần

CHỐNG CHỈ ĐỊNH VỚI FLUCINAR:

- Không sử dụng thuốc cho da bị nhiễm khuẩn, nhiễm nấm, nhiễm virus, viêm nang bã và trứng cá đỏ. 

- Viêm da quanh miệng, sau khi tiêm ngừa vắc xin, ngứa hậu môn và ngứa bộ phận sinh dục.

- Người mẫn cảm, dị ứng với bất cứ thành phần nào của thuốc 

- Không sử dụng thuốc cho trẻ em dưới 2 tuổi.